จะทำอย่างไรหากคุณเป็นบุคคลหนึ่งที่ได้ประสบพบเจอกับเหตุการณ์ไม่คาดคิด อย่างการช่วยเหลือชีวิตคนเบื้องต้น ที่จำเป็นจะต้องอาศัยทั้งทักษะและความรู้ ดังนั้นทุกหน่วยการศึกษาจึงได้มีการนำหลักสูตรการช่วยเหลือชีวิตคนเบื้องต้นหรือ CPR คืออะไร ไว้ในวิชาสุขศึกษา เพื่อที่จะทำให้เด็ก ๆ และเยาวชนได้เข้าใจและสามารถปฏิบัติสิ่งเหล่านี้ได้เมื่อเกิดเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดนั่นเอง ดังนั้นบทความของเราจึงจะมาให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่อง CPR ที่สามารถยื้อชีวิตของคนคนหนึ่งที่อาจไม่ได้ลืมตาดูโลกอีกได้มีชีวิตอีกครั้งกันค่ะ
CPR คืออะไร ?
Cardiopulmonary Resuscitation หรือ CPR คือ การช่วยช่วยเหลือชีวิตคนเบื้องต้นด้วยวิธีกดหน้าอกหรือปั๊มหัวใจ โดยที่บุคคลคนคนนั้นเกิดเหตุที่ไม่คากคิดขึ้น ซึ่งทำให้หัวใจใกล้หยุดเต้นและลมหายใจใกล้หมด การทำ CPR เพื่อช่วยชีวิตคนเบื้องต้นจึงเป็นวิธีการที่จะสามารถรักษาชีวิตของคนหนึ่งคนเอาไว้ได้ โดยเรานั้นก็คงจะรู้จักกับ CPR กันเป็นอย่างดีว่าคืออะไร เนื่องจากได้เรียนตั้งแต่สมัยมัธยมกันมาบ้างแล้วแต่ก็เชื่อว่าคงจะมีผู้คนอีกไม่น้อยที่เริ่มหลงลืมกันไปบ้าง วันนี้เราจึงจะมาแนะนำการทำ CPR เบื้องต้นให้ทุกท่านเข้าใจกันอีกครั้ง
วิธีการทำ CPR ที่ถูกต้อง
- ประเมินสถานการณ์ของผู้ช่วยว่าปลอดภัยหรือไม่และประเมินสถานการณ์ของผู้ป่วยว่าปลอดภัยหรือมีการบาดเจ็บในส่วนใดหรือไม่หรือไม่
- ประเมินสถานการณ์ว่าผู้ป่วยนั้นชีพจรยังเต้นหรือหายใจอยู่หรือไม่ หากชีพจรยังเต้นและยังหายใจอยู่ให้ทำการตบไหล่ทั้งสองข้างพร้อมกับเรียกชื่อผู้ป่วย หากเรียกผู้ป่วยแล้วยังไม่ได้สติหรือไม่รู้สึกตัวให้รีบโทรแจ้ง 1669 ทันที
- ทำ CPR ทันที โดยการวัดจากกึ่งกลางราวนมทั้งสองข้าง ใช้มือทั้งสองข้างประสานกันโดยจะต้องนำสันมือข้างที่ถนัดไว้ข้างล่างเสมอ ซึ่งจะต้องทำให้แขนตึงข้อศอกไม่งอตั้งฉากกับผู้ป่วย จากนั้นทำการกดลงไปประมาณ 5-6 เซนติเมตร ที่ความเร็ว 100-120 ครั้ง ต่อนาที และหากใครเคยฟังเพลง “จังหวะหัวใจ” ก็สามารถอาศัยเพลงนี้เป็นการให้จังหวะได้เลยค่ะ
- กดหน้าอกจนกว่าทีมกู้ภัยจะมาถึง และสามารถส่งต่อให้กับบทีมกู้ภัยได้ต่อไป
ความสำคัญของ CPR
คนไทยขึ้นชื่อว่าเป็นประเทศที่มีน้ำใจ ซึ่งก็แน่นอนค่ะว่าหากใครเป็นผู้ที่พบกับสถานการณ์ในลักษณะที่มีผู้ป่วยหมดสติกะทันหันหรือหายใจช้าลง จำเป็นที่จะต้องช่วยชีวิตพวกเขาเป็นอันดับแรกเนื่องจากคนไทยจะมีคติที่ว่า “คนไทยด้วยกันต้องช่วยเหลือกัน” ซึ่งวิธีการทำ CPR นั้นก็ทำได้ไม่ยาก แต่ก็ไม่สามารถปฏิเสธได้ว่าตอนที่เรียนนั้นเราใช้การทดลองกับหุ่นที่มีความแตกต่างจากร่างกายมนุษย์จึงทำให้ดูง่ายและสามารถรับมือได้แต่เมื่อพบกับเหตุการณ์จริง ๆ นั้นผู้ที่ช่วยเหลือจำเป็นจะต้องใช้ทักษะและความรู้ในการปฏิบัติเป็นอย่างมาก
เนื่องจากหากผู้ที่ทำการช่วยเหลือมีการวางท่าหรือกดหน้าอกผิดจุดอาจทำให้ซี่โครงของผู้ป่วยหักและนำไปสู่เหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดได้นั่นเองและสิ่งที่สำคัญมาก ๆ อีกหนึ่งสิ่งเลยคือการจำเบอร์โทรฉุกเฉินให้แม่นยำ นั่นก็คือ 1669 ที่จะทำให้เราสามารถเรียกทีมกู้ภัยเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยได้นั่นเอง ดังนั้นผู้เรียนทั้งหลายไม่ควรคิดว่าวิชา CPR ที่มีอยู่ในหนังสือสุขศึกษาเป็นเรื่องไกลตัว เพราะไม่แน่ว่าเราเองอาจจะเป็นบุคคลหนึ่งที่มีความจำเป็นจะต้องช่วยชีวิตใครสักคนในเหตุการณ์แบบนี้ก็เป็นได้
เรื่องควรรู้ในการทำ CPR
1. การรู้จุด CPR
จำเป็นอย่างยิ่งที่ผู้ช่วยเหลือจำเป็นจะต้องรู้จุดในการทำ CPR ด้วยการกดหน้าอก ซึ่งจุดที่ทำ CPR นั้นจะอยู่ที่กึ่งกลางของราวนมทั้งสองข้าง และหากกดผิดอาจจะทำให้กระดูกซี่โครงหรืออวัยวะภายในส่วนใดส่วนหนึ่งของผู้ป่วยเกิดการบาดเจ็บเพิ่มเติมได้ ดังนั้นการศึกษาข้อมูลในเรื่องการทำ CPR จึงเป็นสิ่งสำคัญ
2. การใช้มือที่ถูกวิธี
ในเรื่องของการใช้มือในการทำ CPR นั้นจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องวางให้ถูกต้อง โดยการนำสันมือข้างที่ถนัดวางไว้ข้างล่างและนำมืออีกข้างประสานไว้ข้างบนและอกแรงกดลงไปตรง ๆ
3. โทร 1669
อีกหนึ่งเบอร์โทรฉุกเฉินที่จำเป็นจะต้องมีติดเครื่องไว้เลยนั่นก็คือ 1669 ซึ่งเป็นเบอร์เรียกทีมกู้ภัยให้มาช่วยเหลือผู้ป่วยได้ทันเวลา เพราะไม่มีใครรู้ว่าในอนาคตเราจะเป็นคนหนึ่งที่จำเป็นจะต้องใช้เบอร์นี้หรือไม่ ดังนันการมีเบอร์นี้ติดเครื่องไว้จะทำให้เราสามารถแก้ไขสถานการณ์ในลักษณนี้ได้นั่นเอง
บทสรุป
การทำ CPR คืออะไร ? ก็เป็นการช่วยเหลือชีวิตคนเบื้องต้นด้วยการใช้มือกดที่หน้าอกอย่างถูกวิธี เมื่อประเมินสถานการณ์ขงผู้ป่วยแล้วว่าชีพจรเต้นช้าลง หายใจช้า และเมื่อเรียกผู้ป่วยแล้วไม่มีสัญญาณใดตอบรับจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องโทรแจ้ง 1669 เพื่อให้ทีมกู้ภัยเข้ามาช่วยเหลือ ซึ่งในระหว่างนั้นผู้ช่วยเหลือก็ควรที่จะทำการ CPR เพื่อยื้ชีวิตของผู้ป่วยคนนั้นไว้นั่นเอง