Five Forces Model

Five Forces Model สำคัญต่อการแข่งขันทางธุรกิจอย่างไร

การลงทุนนอกจากจะมีความเสี่ยงแล้ว สิ่งที่อยู่คู่กับการลงทุนในธุรกิจทุกประเภทก็คือการแข่งขัน ซึ่งเป็นแรงกดดันให้ฝ่ายบริหารหรือผู้ประกอบการ ต้องประเมินสถานการณ์ความรุนแรงในทุก ๆ ด้าน เพื่อนำมาวิเคราะห์และแก้โจทย์ปัญหาของการถูกคุกคามจากคู่แข่งให้รวดเร็วที่สุด โดยจะต้องมีเครื่องมือในการวิเคราะห์และประเมินสถานการณ์ เพื่อให้ทราบว่าธุรกิจของเราได้รับผลกระทบในระดับใด

Five Forces Model คืออะไร

Five Forces Model คือเครื่องมือการวิเคราะห์ทางการตลาดที่ Michael E.Potter คิดค้นขึ้นมา เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อสถานการณ์การแข่งขันทางธุรกิจ โดยทั่วไปการแข่งขันด้านการตลาดขององค์กรธุรกิจจะแข่งขันกันอยู่ 3 ด้านใหญ่ ได้แก่

  1. การแข่งขันด้านความเร็ว หมายถึง องค์กรธุรกิจใด ๆ ที่ทำอะไรได้เร็วกว่าก็จะสามารถแย่งส่วนแบ่งด้านการตลาดมาได้ไวกว่าคนอื่น
  2. การแข่งขันด้านคุณภาพ หมายถึง องค์กรใดผลิตสินค้าหรือบริการมีคุณภาพตรงตามความต้องการของผู้ซื้อหรือใครทำคุณภาพได้ดีกว่า โอกาสประสบความสำเร็จตามเป้าหมายย่อมมีมากกว่า
  3. การแข่งขันด้านต้นทุน หมายถึง การแข่งขันด้านการบริหารว่าใครจะควบคุมต้นทุนได้ต่ำกว่ากัน ซึ่งส่งผลกับราคาขายในที่สุด

การบริหารด้านการตลาดเพื่อประเมินสถานการณ์ในแต่ละด้านว่ามีความรุนแรงและส่งผลกระทบต่อองค์กรหรือกระทบต่อธุรกิจมากน้อยเพียงใดหรือกระทบในด้านใดบ้าง จึงต้องนำ Five Forces Model มาเป็นเครื่องมือการวิเคราะห์เพื่อวางกลยุทธ์ด้านการแข่งขัน

การวิเคราะห์ Five force model

การวิเคราะห์ Five force model เป็นการวิเคราะห์แรงกดดันจากปัจจัยภายนอก 5 ประการที่ส่งผลต่อสภาพการแข่งขันทางธุรกิจว่ามีปัจจัยส่วนไหนที่ควรระวังและให้ความสำคัญ ดังนี้

1. ปัจจัยการแข่งขันที่เกิดจากผู้ประกอบการรายใหม่

การแข่งขันที่เกิดจากผู้ประกอบการรายใหม่ เป็นภัยคุกคามที่ผู้ประกอบการหรือผู้บริหารต้องวิเคราะห์ว่าคู่แข่งซึ่งเป็นผู้ประกอบการรายใหม่สามารถเข้ามาทำธุรกิจรูปแบบเดียวกับเราได้ง่ายแค่ไหน แม้เป็นเรื่องปกติที่จะต้องมีธุรกิจประเภทเดียวกันเกิดขึ้นมาเสมอ ๆ ยิ่งเป็นธุรกิจที่เริ่มต้นใหม่ได้ง่ายและเป็นที่ต้องการของตลาด คู่แข่งก็จะยิ่งมากภัยคุกคามจากคู่แข่งรายใหม่ยิ่งสูง เพราะเมื่อเกิดใหม่ก็จะมาพร้อมกับสรรพคุณที่ ใหม่กว่า เร็วกว่า ดีกว่า

2. ปัจจัยการแข่งขันจากอำนาจต่อรองของคู่ค้า หรือ Suppliers

การแข่งขันจากอำนาจต่อรองของคู่ค้า หรือ Suppliers เป็นภัยคุกคามที่ส่งผลต่อต้นทุนการผลิต เช่น อำนาจต่อรองของผู้จัดหาวัตถุดิบ หากมีอำนาจต่อรองสูงราคาวัตถุดิบก็จะยิ่งสูง ส่งผลให้ต้นทุนการผลิตสูงทำให้ได้ผลกำไรน้อยลง การวิเคราะห์ปัจจัยการแข่งขันที่เป็นภัยคุกคามในข้อนี้ก็เพื่อวางกลยุทธ์การบริหารทำให้อำนาจต่อรองของคู่ค่าอยู่ในระดับต่ำหรือไม่ควรสูงเกินไป

3. ปัจจัยการแข่งขันของคู่แข่งในธุรกิจสายงานเดียวกัน

การวิเคราะห์ปัจจัยการแข่งขันของคู่แข่งในธุรกิจสายงานเดียวกัน เป็นการวิเคราะห์คู่แข่งและความรุนแรงในการแข่งขันด้านการตลาด โดยวิเคราะห์จากจำนวนธุรกิจที่มีอยู่แล้วว่าสภาพการแข่งขันมีความรุนแรงมากน้อยแค่ไหน หากการแข่งขันอยู่ในระดับสูงแต่ละบริษัทก็อาจจะจัดโปรโมชั่นออกมาแข่งขันกันเพื่อดึงดูดลูกค้า ในกรณีวิเคราะห์ Five Forces Model ก็เพื่อหาทางออก เช่น สร้างความแตกต่างให้กับสินค้าหรือย้ายไปหาลูกค้าที่เป็นกลุ่มเป้าหมายใหม่

4. ปัจจัยการแข่งขันที่เกิดจากอำนาจการต่อรองของลูกค้า

การแข่งขันที่เกิดจากอำนาจการต่อรองของลูกค้า  เป็นภัยคุกคามที่เกิดจากความต้องการพื้นฐานของลูกค้า ที่จะทำอย่างไรให้ได้สิ่งที่ต้องการมาด้วยราคาที่คุ้มค่ามากที่สุด และยิ่งลูกค้ามีอำนาจต่อรองกับธุรกิจได้มากเท่าไหร่ ยิ่งทำให้ธุรกิจต้องขายสินค้าในราคาที่ถูกลง การวิเคราะห์ปัจจัยในข้อนี้ก็เพื่อหาความสมดุลให้สามารถตอบสนองต่อความต้องการของลูกต้าได้ตามความเหมาะสม เพื่อให้ธุรกิจเดินหน้าต่อไปได้อย่างมั่นคง

5. ปัจจัยการแข่งขันที่เกิดจากสินค้าหรือการบริการทดแทน

การแข่งขันที่เกิดจากสินค้าหรือการบริการทดแทน เป็นภัยคุกคามที่สินค้าทดแทนสามารถตอบสนองความต้องการได้คล้ายกับสินค้าที่ลูกค้าหรือผู้บริโภคใช้ตามปกติ ภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นก็คือลูกค้าหันไปใช้สินค้านั้นอย่างถาวร การวิเคราะห์ก็เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในคุณค่าของธุรกิจและเพิ่มคุณภาพให้กับผู้บริโภคมากขึ้น

ตัวอย่าง Five Forces Model       

การวิเคราะห์ Five Forces Model คือการวิเคราะห์ปัจจัยการแข่งขันในแต่ละด้านว่ามีความกดดันมากน้อยเพียงใด ธุรกิจได้รับผลกระทบแต่ละด้านในระดับใด โดยผลการวิเคราะห์ Five Forces Model อาจระบุเป็นคะแนน หรือระดับ เช่น ส่งผลกระทบมาก ปานกลาง และส่งผลกระทบในระดับต่ำ เพื่อนำมากำหนดกลยุทธ์ในการรับมือหรือวางแนวทางแก้ไขตัวอย่างเช่น

บริษัท AA เปิดสถานออกกำลังกายหรือฟิตเนสอยู่ในห้างสรรพสินค้า พบว่ามีสถานออกกำลังหรือฟิตเนสเปิดให้บริการอยู่ใกล้กับห้างสรรพสินค้า และมีธุรกิจรูปแบบเดียวกันเริ่มเปิดให้บริการมากขึ้น เนื่องจากเป็นธุรกิจบริการที่กำลังอยู่ในกระแส ส่งผลให้บริษัท AA มีลูกค้ามาใช้บริการน้อยลงรวมทั้งลูกค้าประจำเปลี่ยนไปใช้บริการสถานออกกำลังกายแห่งใหม่ที่อยู่ใกล้บ้าน ใกล้ที่ทำงานทำให้สะดวกมากกว่า

จากตัวอย่างจะเห็นว่าภัยคุกตาม จากผู้แข่งขันรายใหม่จะอยู่ในระดับส่งผลมาก เนื่องจากมีสถานบริการออกกำลังกายหรือฟิตเนสเพิ่มมาก เมื่อได้ผลวิเคราะห์ Five Forces Model ครบทั้ง 5 ปัจจัยแล้ว ในขั้นตอนต่อไปนำผลที่ได้ไปเปรียบเทียบกับคู่แข่งว่าได้เปรียบเสียเปรียบอะไรในการแข่งขัน เพื่อนำมากำหนดเป็นกลยุทธ์การแข่งขันด้านการตลาดต่อไป

thechetter

นักเขียนที่ขยันขันแข็งและมุ่งมั่นที่จะผลิตเนื้อหาที่มีคุณภาพ เรียนรู้และเติบโตอยู่เสมอ เชื่อว่าเนื้อหาที่ดีสามารถสร้างผลกระทบเชิงบวกได้